1402-05-24 15:07
اغلب ما تجربه خوردن بیسکوییت مادر را در کودکی و حتی بزرگسالی داشته‌ایم؛ بیسکوییتی که بیش از ۶۰سال است که طعم اولیه و دوست‌داشتنی خود را حفظ کرده و جایگاهی بین خانواده‌ها دارد.
اما داستان بیسکوییت مادر از کجا آغاز شد و خالق او کیست؟
بیسکوییت مادر خاطره‌ساز چند نسل از فرزندان ایران است و کمتر علاقه‌مندی به آن را می‌توان یافت که به‌دنبال نام خالق آن یعنی رضا تهرانچی نباشد، چراکه نام او با بیسکوییت مادر عجین شده است.
رضا تهرانچی یک کارآفرین ایرانی است که در سال1302 در کاشان چشم به جهان گشود و تحصیلات ابتدایی را در مشهد و مقطع متوسطه را در مدرسه دارالفنون تهران گذراند. او در سال1320 در رشته دندانپزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد و پس از اخذ دکترای دندانپزشکی، مطب خود را در چهارراه مختاری برپا کرد.
رضای جوان از همان دوران به کارآفرینی علاقه‌مند بود و در محله امیریه، کلاس آموزش ماشین‌نویسی را تاسیس کرد. او پس از مطالعه کتاب‌های گیلورد هاوزر آمریکایی به حوزه تغذیه علاقه‌مند شد و تصمیم گرفت توانایی‌های خود را در این زمینه محک بزند.
رضا تهرانچی تولید بیسکوییت از ملاس و جوانه گندم را طبق فرمول هاورز آغاز کرد که در قنادی‌های امیریه و بهارستان فروخته می‌شد. پس از آن 30هزار تومان وام گرفت و در جاده کرج در خیابان خلیج زمینی خرید تا با همراهی برادران خود در سال1332 اولین کارخانه بیسکوییت و نان صنعتی در ایران را بنا کند.
وارد کردن اولین خط تولید بیسکوییت به ایران
رضا تهرانچی به همراه برادرانش در سال1335 راهی آلمان و انگلیس شدند و خط تولید بیسکوییت مادر را از این کشورها وارد کردند. آنها برای تولید این محصول یک جمله معروف داشتند: «بیسکوییت مادر باید به‌راحتی با دندان شکسته شود و با آب دهان نرم شود.»
فرمول بیسکوییت مادر به‌مرور زمان شکل گرفت اما هیچ کارخانه‌ای نتوانست مانند آن را تولید کند. این بیسکوییت از ابتدا شعار معروفی هم داشت: «مهر مادر، شیر مادر، بیسکوییت مادر». بیسکوییت مادر مورد تایید پزشکان قرار گرفت و آنها به مادران توصیه می‌کردند از شش‌ماهگی به همراه شیر به نوزاد خود بیسکوییت مادر بدهند. بیسکوییت مادر در طول بیش از 60سال حیات خود، توانست به یکی از محبوب‌ترین و باارزش‌ترین نام‌های تجاری ایران تبدیل شود. شرکت سهامی ویتانا در سال1337 به نام شرکت تضامنی دکتر رضا تهرانچی و شرکا در تهران به ثبت رسید و به این ترتیب، اولین شرکت تولیدکننده بیسکوییت با نام تجاری مادر و نان صنعتی با نام تجاری ویتانا در ایران راه‌اندازی شد. بدین ترتیب، محصولاتی چون بیسکوییت مادر و نان سوخاری ویتانا به‌عنوان تولیداتی مکانیزه، راهی بازار شدند. فرمول بیسکوییت مادر به مرور زمان شکل گرفت اما هیچ کارخانه‌ای نمی‌توانست مانند آن را تولید کند. برای این بیسکوییت شعار «مهر مادر، شیر مادر، بیسکوییت مادر» برگزیده شد و گفته می‌شود که بیسکوییت مادر یک مکمل کامل غذایی بود که پیشنهاد می‌شد همه افراد مصرف کنند.
حتی بسیاری پزشکان کودک به مادران توصیه می‌کردند از شش‌ماهگی به همراه شیر به نوزادان خود بیسکویت مادر بدهند. ویتانا اولین کارخانه ایرانی است که روی محصولاتش تاریخ مصرف و نشان استاندارد را به همت رضا تهرانچی ثبت کرده تا درج تاریخ مصرف روی بسته‌های بیسکوییت به ضوابط استاندارد محصولات غذایی افزوده شد. در سال1349 تهرانچی با توسعه ظرفیت‌های گروه صنعتی ویتانا، خط تولید پتی‌بور و کراکر را راه‌اندازی کرد. نوع شرکت به سهامی خاص و نام آن به شرکت سهامی خاص ویتانا در سال1350 تغییر پیدا کرد و در سال1354 نیز شرکت سهامی خاص ویتانا به شرکت سهامی عام ویتانا تغییر یافت. رضا تهرانچی که از کارآفرینان خلاق کشور محسوب می‌شد، اسفند1399 در پنجمین دوره جشنواره کارآفرینی امین‌الضرب اتاق بازرگانی تهران، لوح و نشان امین‌الضرب را به پاسداشت یک عمر فعالیت کسب کرد. سرانجام روز جمعه، ششم فروردین ۱۴۰۱ این خاطره‌ساز کودکی ایرانی‌ها در ۹۹سالگی چشم از جهان فروبست. روحش شاد و یادش گرامی.
