دلهره اغمای ابدی در دل بازارهای اصلی موبایل پایتخت
پس از نوسانات ارزی و افزایش ناگهانی قیمت ارز در تابستان 97، شوک بزرگی از لحاظ قیمت به تلفن‌های همراه پشت ویترین مغازه‌ها وارد شد، به گونه‌ای که به یکباره جهش قیمتی سه‌برابری را تجربه کردند. از این رو استقبال مردم از این دستگاه‌های هوشمند که در وهله اول پرکننده اوقات فراغت‌شان بوده و به نوعی جای دوست و خانواده را هم اشغال کرده بود، به‌شدت کاهش یافت. این موضوع تنها به گوشی‌های موبایل، تبلت و آیپدهای آکبند موجود در فروشگاه‌ها معطوف نمی‌شود و افرادی که حتی یک سال پیش از این اتفاق ناخوشایند اقتصادی، تلفن همراه خود را با قیمت سه میلیون تومان خریده بودند، پس از دوسال استفاده می‌توانستند آن را با قیمتی بیش از قیمت اولیه بفروشند. البته این سود مالی تنها به صورت عددی قابل درک است و در حقیقت در عمل نمی‌توان کاری از پیش برد و شیرینی این سود را زیر دندان احساس کرد.
آخرین روزهای تابستان امسال راهی مرکزخرید «پایتخت» به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی فروش لوازم الکترونیکی همچون تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی مربوطه شدیم. مجتمعی که به‌رغم جوان‌تر بودن نسبت به سایر رقبایش در مناطق دیگر تهران همچنان در شوک اقتصادی به‌سر می‌برد. فروشندگان در واحدهای صنفی این مجتمع تجاری اگرچه چراغ‌هایشان را روشن نگه داشته بودند اما اکثر آنها مشغول صحبت کردن و دریافت آخرین نرخ ارز و بازی با تلفن همراهشان بودند یا با خیالی آسوده که فقط در ظاهرشان مشخص بود، غرق در دنیای مجازی بودند. برخی دیگر هم مشغول تمیز کردن و جلا دادن ویترین‌های فروشگاه‌شان بودند تا شاید عاملی شود برای جذب مشتری و ورود هرچند با ترس و لرز آنها (به دلیل قیمت‌ها) به داخل فروشگاه‌ها.
البته برخی از واحدهای صنفی این مجموعه به لطف برگزاری جشنواره فروش برندهای خاص و مطرحی از موبایل‌های هوشمند، میزبان تعداد بیشتری از مشتریان بوده و مشغول توضیح دادن ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فرد همان کالایی بودند که قرار بود با برچسب فروش ویژه به مشتریان بفروشند و سودی را هم از آن خود کنند.
این فروشندگان که دل خوشی از نوسانات ارزی نداشتند، انگار با فروش هر تلفن همراه استرس و اضطراب از سود یا ضرر کردن طی روزهای آینده وجودشان را فرا می‌گرفت و بر سر دوراهی مانده بودند که بفروشند تا ارزان نشده یا نگه دارند تا شاید بازهم قیمت‌ها بالا برود!
با زوج جوانی که در ابتدا مشخص نبود برای خرید یا بازدید مدل‌های جدید بازار به مجتمع پایتخت آمده بودند هم‌صحبت شدیم. گویا تلفن همراه تقریبا گران‌قیمت مرد جوان مدتی پیش در حوالی خیابان ولیعصر به سرقت رفته بود و حالا به اتفاق همسرش آمده بود برای خرید تلفن همراه جدید.
او گفت: «شوکی که به بازار موبایل کشور وارد شد مردم عادی را هم سردرگم کرد، زیرا من به‌رغم توان مالی متوسط و روبه بالایی که دارم باز هم نمی‌توانم گوشی موبایل دلخواهم را از این مجتمع خریداری کنم و به ناچار مجبورم تلفن همراهی پایین‌تر از مدل قبلی بخرم.»
رجیستری هم کاری از پیش نبرد
این در حالی است که بنا بود با اجرای طرح رجیستری شاهد کاهش آمار در سرقت تلفن همراه باشیم اما انگار داستان جور دیگری رقم خورد، زیرا اواخر سال 97 بود که حسین فلاح‌جوشقانی رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفته بود: «میزان سرقت گوشی‌های موبایل افزایش پیدا کرده است و از طرفی ما صرفا به آخرین موقعیتی که گوشی موبایل روشن بوده است دسترسی داریم و این اطلاعات برای ردیابی گوشی‌های سرقتی کافی نیست. البته مالکان تلفن همراه می‌توانند گوشی خود را اعلام سرقت کنند تا در فهرست سیاه قرار گرفته و از دسترس خارج شود. لازم به ذکر است برخی از سارقان، گوشی‌های سرقتی را اوراق کرده و قطعاتی مانند ال‌سی‌دی آن را در بازار به فروش می‌رسانند که در این شرایط امکان ردیابی آنها ممکن نخواهد بود.»
علاوه برآن تیرماه سال جاری هم اعلام شده بود شعب ویژه‌ای از دادسرا برای رسیدگی به جرائم مربوطه راه‌اندازی شود، به این صورت که یحیی کمالی‌پور نایب‌رئیس کمیسیون قضایی مجلس گفت: «همانطور که برای رسیدگی به سایر جرائم شعب ویژه‌ای از دادسرا تعیین شده، نیاز است برای سرقت موبایل نیز شعب قضایی ویژه راه‌اندازی و پیش‌بینی شود.» بنابر اظهارات او به خبرگزاری خانه ملت: «با توجه به پیچیدگی‌هایی که در روند و مسیر کشف و تعقیب مجرمان و در نهایت موبایل وجود دارد، نیاز است شعب ویژه‌ایراه‌اندازی شود.»
رونق ظاهری در منطقه اصلی
در محدوده خیابان جمهوری اما ظاهرا داستان به گونه دیگری است. آنطور که پیداست مجتمع تجاری علاءالدین و بازار چارسو و همینطور تعدد دستفروشان که بساط کسب‌وکارشان را در جوار این دو مجتمع پهن کرده‌اند، میزبان تعداد بیشتری از مشتریان هستند که البته بیشتر آنها برای تعمیر، خرید لوازم جانبی و گوشی‌های موبایل دست دوم آمده‌اند و شواهد حاکی از آن بود که کسبه طبقات بالایی علاءالدین حال و روز بهتری دارند.
مرد پا به سن گذاشته‌ای که روی صندلی‌های انتظار در طبقه دوم مجتمع چارسو نشسته و مشغول تماشای ویترین فروشگاه روبه‌رویش بود و مشخص بود مشغله ذهنی فراوانی دارد، به خبرنگار تجارت طلایی گفت: «من کارگر یک کارخانه بودم که به دلیل تعدیل نیرو بیکار شدم و حالا برای تامین مخارج خانه و خانواده‌ام مجبورم در یکی از تاکسی‌های اینترنتی ثبت نام کرده و مشغول به‌کار شوم. اما مدتی پیش تلفن همراهم که قیمت چندانی نداشت به سرقت رفت و مرا خانه‌نشین کرد. حالا آمده‌ام تا تلفن همراه دست دومی را خریداری کنم و از این شرایط سخت خلاص شوم!»
ببینید اما موجود نداریم!
گرچه مجتمع چارسو به دلیل جلا و ظاهر بهتر نسبت به مجموعه قدیمی و همجوارش می‌درخشد اما راه‌اندازی فودکورت و پردیس سینمایی به‌نوعی می‌تواند اصلی‌ترین عامل شلوغی‌اش باشد. البته ناگفته نماند نمایندگی چند برند لوازم خانگی نیز همچنان در این مجموعه وجود دارند اما کالاهایشان تنها به‌عنوان نماد باقی مانده‌اند. زیرا روی تمامی آنها برچسب خورده: «این کالا موجود نیست!»
به هرحال مشخص است که بازارهای موبایل هم به‌رغم جذابیت‌های فوق‌العاده‌ای که پیش از این برای اقشار و سنین مختلف جامعه داشته‌اند در خواب چهار فصل به سر می‌برند و مانند سابق مشتریان زیادی را به خود نمی‌بینند و حالا در اختیار داشتن گوشی‌های هوشمند که طی یک سال اخیر وارد دنیای پررنگ و لعاب تکنولوژی شده است، دیگر رویایی دست‌نیافتنی به حساب می‌آید.
