صنعت پوشاک سنگ زیرین آسیاب دنیای خرده‌فروشی

یکی از زیرشاخه‌های مهم خرده‌فروشی در دنیا، صنعت پوشاک و نساجی است. اگر به آمارهای فروش پوشاک در سراسر جهان توجه کنیم، درمی‌یابیم که صنعت جهانی خرده‌‌فروشی پوشاک در سال‌‌های اخیر، رشد بسیار بالایی را تجربه کرده که این توسعه مرهون گسترش تجارت جهانی به منطقه اقیانوسیه و آسیا بوده است. این نواحی به دلیل جمعیت زیاد، حدود 36.8درصد از سهم کل بازار خرده‌فروشی پوشاک را به خود اختصاص داده‌‌اند. این توسعه طبق پیش‌‌بینی‌‌های انجام‌شده، با توسعه تکنولوژی در آسیا و موقعیت بازار کشورهای غربی، بیشتر هم خواهد شد.

ارزش بازار جهانی صنعت پوشاک و نساجی در سال 2020، 254.1میلیارد دلار بوده که نسبت به سال 2019 رشدی 5.4درصدی را تجربه کرده است. اگر این عدد را با رشد بازار موبایل‌های هوشمند مقایسه کنید، به میزان و بزرگی سود این صنعت پی خواهید برد. رشد بازار خرده‌فروشی در منطقه آسیا 3.7درصد و در آمریکای شمالی 2.3درصد گزارش شده است. اگرچه در چین، رشد بازار پوشاک سرعت کمتری را تجربه کرده اما همچنان این روند رو به‌ رشد، به‌ویژه در صنعت مد سریع، ادامه دارد.

در بازار چین، تولید بر روندهای مد سریع متمرکز شده است. خرده‌‌فروشان مد سریع، فاصله بین تولید و بازار را برای مشتریانی که علاقه‌‌مند به پوشیدن لباس‌‌های مد روز هستند اما توان خرید مدهای گران‌‌قیمت را ندارند، پر می‌‌کنند. با تغییر سریع کالاهای عرضه‌شده، برندها می‌توانند ارزش مالی زیادی ایجاد کنند و مشتریان را مجبور کنند که بیشتر به فروشگاه‌‌های آن‌ها سر بزنند. حتی برندهای مجللی مانند «گوچی» و «بربری» در حال ورود به چنین بازارهایی هستند و می‌خواهند از مدل کسب‌و‌کاری شرکت‌‌هایی مانند «زارا» و «اچ اند ام» استفاده کنند تا بتوانند از بازار عظیم به‌وجودآمده توسط این برند، سهمی را از آن خود کنند.

بازار خرده‌فروشی پوشاک، شامل لباس کودک، نوزاد، رسمی، غیررسمی، کار، روپوش و پالتو برای زنان، مردان، پسران و دختران است. بخش لباس زنانه، پرمنفعت‌‌ترین بخش بازار است که سهم درآمدی در حدود ۶۶۵میلیارد دلار،‌ یعنی 9.52درصد از ارزش کل صنعت را به خود اختصاص داده است. ارزش بازار بخش پوشاک مردانه شامل ۳۹۱میلیارد دلار است و حدود 2.31درصد ارزش کل صنعت می‌شود.

نکته قابل‌توجه در بازارهای جهانی، تغییر رفتار مصرف‌‌کننده  و تمایل به خرید آنلاین پوشاک است. درحالی‌که اندازه بازار در حال گسترش است، مشاهده می‌‌شود که فروشگاه‌‌های زنجیره‌‌ای بزرگ و خرده‌‌فروشان اینترنتی مربوط به آن‌ها، بهره‌برداری اصلی از بازار را دارند. فروشگاه‌‌های والمارت و آمازون از نمونه‌های اصلی این تغییر رفتار مصرف‌کننده هستند. این واقعیت باعث کاهش سهم خرده‌فروشان سنتی در بازار منسوجات شده و سهم تجارت آنلاین از این صنعت را تا ۱۷درصد افزایش داده است.

طبق پیش‌بینی‌های مرکز تجارت جهانی، روند سودآوری خرده‌فروشی پوشاک تا سال‌های آینده هم همچنان ادامه دارد و با نرخ رشد سالانه حدود ۶درصد، یکی از سودآورترین و باثبات‌ترین کسب‌وکارهای جهان گزارش شده است.

با مشاهده فضای حاضر و سود قابل‌توجهی که عاید خرده‌فروشان مطرح این بازار می‌شود، سرمایه‌گذاری در این صنعت، مطلوب و سودآور پیش‌بینی شده و شرکت‌های بزرگ و چندملیتی به دنبال سهم‌گیری از این بازار هستند.

عوامل تاثیرگذار

در صنعت خرده‌فروشی پوشاک، تامین‌کنندگان، کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدکننده پوشاک برای بررسی قدرت چانه‌زنی تامین‌کنندگان به عواملی مانند تعداد تامین‌کنندگان، میزان تمایز بین کالاهای تولیدشده و قیمت کالاها دقت می‌شود.

در خرده‌فروشی پوشاک، خریداران معمولا مصرف‌کنندگان نهایی هستند که لباس شخصی خود را تهیه می‌کنند. به دلیل تعداد زیاد خریداران و کم‌بودن میزان خرید نسبت به کل تولید، معمولا قدرت چانه‌زنی مشتریان بسیار کم است. میزان حیاتی‌بودن محصول، هزینه استفاده از کالاهای جانشین و تعداد و سایز خریداران از مواردی است که در ارزیابی قدرت چانه‌زنی مشتریان مورد توجه هستند.

صنعت خرده‌‌فروشی پوشاک از تعداد زیادی خرده‌‌فروشان مشابه و مستقل تشکیل شده است. البته هنوز جا برای بازیگران کوچک‌‌تر هم وجود دارد. به دلیل حضور شرکت‌‌های بزرگ و کمبود نسبی تنوع در بازار، میزان رقابت بین بازیگران این صنعت در حد متوسط ارزیابی می‌شود.

کالای جانشین برای این صنعت، شامل پوشاک خانگی و پوشاک دست دوم می‌‌شود. این حجم تولید عدد قابل‌ملاحظه‌‌ای را به خود اختصاص نمی‌‌دهد. در نتیجه، تهدید ناشی از این عامل، ضعیف است. اگر هزینه تعویض برند برای مشتری زیاد باشد، قدرت کالاهای جانشین کمتر می‌شود. بنابراین از نظر کالاهای جانشین تولید داخل، شرایط خطرناکی برای ورود به این صنعت مشاهده نمی‌شود.

موانع ورود و ملزومات نسبتا پایین سرمایه‌گذاری، باعث ورود تاز‌ه‌‌واردهای زیادی به این صنعت می‌‌شود. از طرفی به دلیل سرمایه کم مورد نیاز برای ورود به بازار، همواره تهدید ورود نیروهای تازه‌‌وارد در این صنعت بالا است. همه روزه، تعداد زیادی خرده‌فروش پوشاک به بازار وارد شده و معمولا باعث آسیب‌رساندن به خود و سایر فعالان بازار می‌شوند.

در حال حاضر، چهار سازمان بین‌المللی خرده‌فروشی پوشاک به‌عنوان رهبران بازار معرفی شده‌اند. زارا، اچ اند ام، تی جی ایکس و گپ به ترتیب بیشترین سهم بازار در فروش حضوری و مجازی در جهان را به خود اختصاص داده‌اند و در رقابتی نزدیک، به‌طور دائم به جذب مشتریان بیشتر و افزایش سهام خود از بازار مشغول هستند.