مزایای پیاده‌سازی HSE در مراکز تجاری بزرگ چیست؟

HSE چیست؟

HSE یک نهاد دولتی است که از سه کلمه Health, Safety, Environment به معنای بهداشت، ایمنی و محیطزیست تشکیل شده است. این نهاد در اصل در کشور انگلستان پایهریزی شده و مسئول تشویق افراد در تنظیم و اجرای پروتکلهای بهداشتی و ایمنی حرفهای در محیطهای کاری است. رعایت اصول HSE در مراکز خرید که این روزها بسیار بر آن تاکید شده است، موضوع بحث ما در این پست از سایت گروه تخصصی رایزن است.

ارتباط HSE با ایزو

پس از آنکه ایزو 9000 با موفقیت چشمگیری در بالا بردن سطح ایمنی و استانداردهای لازم در محیطهای کاری روبهرو شد، سازمان استانداردسازی برای افزایش آگاهی افراد در زمینه محیطزیست و ایمنی، HSE را معرفی کرد.

از طرفی برای پیادهسازی مجموعه ایزوهای 14000 و OHSAS 18000 هر شرکت و ارگانی باید در ابتدا از نظام HSE پیروی کند، چرا که طرح ریزی و داشتن برنامهای منسجم و از پیش تدارک دیده شده، افقهای دید را روشن میسازد.

رابطه HSE با مدیریت

«اچ اس ئی» در اصل یعنی در هر پروژه – از یک فروشگاه تا ساخت یک فرودگاه – باید به موضوعات بهداشت، ایمنی و محیطزیست توجه خاصی کرد. آموزش، رکن اصلی HSE است که به وسیله آن کارگران، کارمندان و تمام افراد ذیربط با اصول HSE آشنا میشوند و در حین وظیفه، به آنها توجه خواهند کرد.

بهداشت (Health)

بهداشتِ عمومی، بهداشت فردی،  بهداشتمحیط و بهداشتحرفهای از بخشهای مختلف HSE است که قابل اجرا هستند. شناختن، ارزیابی کردن و کنترل خطرهای بهداشتی عوامل زیانآور در فضای کار در کنار پیشگیری از وقوع حادثه، آسیبها و حفاظت از کارکنان و مراجعهکنندگان در مراکز خرید، از اصول HSE است.

ایمنی (Safety)

اگر با دقت به مشاغل مختلف توجه کنید، خواهید دید که در هر کاری عوامل مشکلزایی از جمله خطرات ایمنی وجود دارد که در صورت عدم توجه به این مسائل، اتفاق افتادن حوادث ناگوار دور از انتظار نخواهد بود. ایمنی انبار، مدیریت حریق و چندین مورد دیگر از اصول HSE در مراکز خرید در بخش دوم یعنی ایمنی (S)است.

محیط زیست (Environment)

مراکز خرید به اندازه یک پالایشگاه میتوانند در مسائل محیطزیستی نقش مثبت یا منفی ایفا کنند. همانطور که میدانید محیطزیست از آب، خاک و هوا تشکیل شده است و اگر با دقت به مراکز خرید توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که بسیاری از آنها عوامل موثر بر محیطزیست را نادیده گرفتهاند.

عدم استفاده از فضای سبز طبیعی در محیطهای مختلف، اتلاف انرژی با استفاده از مصالح غیراستاندارد، راه دادن فاضلاب مراکز خرید به آبهای زیرزمینی و از همه مهمتر استفاده بیش از حد کیسههای پلاستیکی و تولید زباله، از جمله اصول HSE در مراکز خرید در قسمت پایانی یعنی (E) استکه باید مدیران و صاحبان مراکز چندمنظوره هرچه سریعتر برایرفع موانع و پیاده سازی HSE بشتابند.

HSE و مراکز خرید چندمنظوره

یکی از مراکزی که حفظ ایمنی و بهداشت در آن بسیار حائز اهمیت است، مراکز تجاری و خرید هستند که با توجه به جمعیت زیادی که در ساعات پیکِ شلوغی به آنجا مراجعه میکنند، نبود یک شیوهنامه مدون میتواند صدمات جانی و مالی بسیار بالایی را به بار آورد.

با رعایت مفاد HSE در مراکز خرید، محیط امنی برای بازدیدکنندگان، صاحبان کسبوکار و پیمانکاران بهوجود میآید. در ادامه به مراحل پیاده سازی HSE و مزایای آن در مراکز خرید خواهیم پرداخت.

مزایای اهمیت دادن به اصول HSE در مراکز خرید چیست؟

افزایش سطح رضایتمندی تمام ذینفعان مراکز تجاری، از مهمترین مزیتهای رعایت کردن اصول HSE است، اما برخی دیگر از این قبیل مزایا را در ادامه شرح خواهیم داد.

·            در جریان قرار گرفتن مدیریت از عملکرد ایمنی، بهداشت شغلی و محیط زیستِ مرکز تجاری

·            افزایش آگاهی افراد از طریق اطلاعرسانیها در پاساژ (مرکز خرید)

·            آمادگی افراد ذیربط – مستاجران، پیمانکاران و مراجعکنندگان در مقابله با حوادث احتمالی.

اصول HSE را چگونه در مراکز خرید پیادهسازی کنیم؟

در هشت مرحله اصول HSE را میتوان در مراکز خرید اجرا کرد که به قرار ذیل هستند:

·            ارزیابی ریسکپذیری مرکز خرید

تیم مدیریت اجرایی باید قبل از هر اقدامی با توجه به فعالیتهایی که در مرکز خرید (پاساژ) انجام میشود اقدام به ارزیابی ریسکپذیری کند. شناسایی نیازهای هر مرکز خرید، نقش مهمی در موفقیت سیستم HSE دارد.

·            شناسایی الزامات قانونمند

در این مرحله با توجه به نوع فعالیت مرکز خرید، الزامات ایمنی بهداشت شغلی و محیطزیستی شناسایی شده و به صورت دورهای باید مورد بررسی قرار گیرند.

·            بررسی آماری سیستم HSE

از جمله مهمترین پایش ادواری سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (HSE)، تهیه چکلیست بر اساس الزامات قانونی و مقرراتی ایمنی، بهداشت شغلی و محیطزیست است.

بررسی آماری توسط مامور HSE از طریق چکلیستها؛ پایش ادواری آبدارخانهها، پایش ادواری علائم ایمنی و پایش ادواری مدیریت پسماند، همگی از طریق چکلیستهای مربوط انجام میگیرند.

بازرسی تجهیزات به صورت دورهای توسط افراد ذیصلاح برای کاهش مخاطرات ایمنی تجهیزات و ماشینآلات (مثل آسانسورهاوپله برقیها) هم در این مرحله صورت میگیرد.

مدیریت پسماند

یکی از مراحل مهم در رعایت اصول HSE در مراکز خرید تعیین شیوهنامه برای مدیریت پسماند و نحوه تفکیک آن از مبدا، جابجایی و در نهایت خروج آن از مرکز است. این مرحلهباید با فرهنگسازی و آموزشهای مکرر به مراجعان و صاحبان کسبوکارها انجام گیرد.

·             ارتقای فرهنگ

برگزاری جلسات آموزشی در مورد موضوعات مختلف HSE.

·            مجوزهای شروع به کار

برای انجام فعالیتهای پرخطر مانند تاسیس شهربازی در مراکز خرید، بایدمجوز از مسئول HSE اخذ شود.

·            آمادگی صددرصدی واکنش سریع در شرایط بحرانی

یکی دیگر از اقدامات بسیار مهم در اجرایی کردن اصول HSE در مراکز خرید، طرح سناریوهای ساختگی است که نیاز به آمادگی تمامی افراد در آنها الزامی است.

·            تخصیص و تامین بودجه

از مهمترین اقدامات در پیادهسازی HSE تامین منابع است که این موضوع با حمایت مدیریت ارشد تحقق خواهد یافت.

سخن پایانی

گروه تخصصی رایزن مدیریت و بهرهبرداری مجتمعهای تجاری و چندمنظوره را به نحو احسنت انجام میدهد. این گروه با تجربه بسیار طولانی و انجام پروژههای موفق گوناگون در سراسر ایران در جهت مدیریت هرچه بهتر مراکز خرید از تمامیِ نیازهای صاحبان مراکز تجاری با خبر است و با داشتن تمامیِ زیرساختها، آماده خدمترسانی به صاحبان و پیمانکاران عزیز است

احسان لطفی

مدیر گروه بهره‌برداری رایزن